W sobotę otwarcie Pawilonu Polskiego na Biennale w Wenecji

Organizatorem wystawy w Pawilonie Polskim jest Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki.

Projekt, którego kuratorką jest Barbara Piwowarska, nawiązuje do historii ukazującego się w Polsce w latach 1926-1939 dodatku do dziennika "Nasz Przegląd" – "Mały Przegląd", który był tworzony przez dzieci i młodzież oraz do nich skierowany. Pomysłodawcą "Małego Przeglądu" był Janusz Korczak, pedagog i prekursor walki o prawa dzieci.

Projekt Sharon Lockhart mówi o dorastaniu i końcu dzieciństwa, oddając głos młodym kobietom, nastolatkom wchodzącym w dorosłość.

Przekraczanie ledwie dostrzegalnej granicy między dzieciństwem a dorosłością, budowanie tożsamości to motywy obecne w twórczości Sharon Lockhart – amerykańskiej artystki, autorki filmów i fotografii, której prace były pokazywane m.in. w nowojorskich MoMA i Muzeum Guggenheima, Kunsthalle w Zurychu czy londyńskiej galerii Tate Modern.

Film stanowi główną część projektu "Mały Przegląd"; został on zrealizowany z udziałem wychowanek podwarszawskiego Młodzieżowego Ośrodka Socjoterapii (MOS), które były bohaterkami i współtwórczyniami projektu filmowego „Rudzienko”.

Według kuratorki Barbary Piwowarskiej "Mały Przegląd" to bardzo skomplikowany i rozbudowany projekt, w którym wzięło udział blisko 40 dziewcząt, nastolatek z MOS, z którym artystka Sharon Lockhart od lat współpracuje.

– Filmowe kadry zrealizowane podczas letnich warsztatów z udziałem wychowanek ośrodka w Rudzienku dokumentują upływ czasu i dojrzewanie, ale przede wszystkim Sharon Lockhart chodziło o oddanie głosu, tak jak to było ideą Korczaka, młodym ludziom – powiedziała PAP kuratorka Barbara Piwowarska.

– Warsztaty dla dziewcząt, to były np. zajęcia taneczne, ruchowe, które miały służyć wyzwoleniu się ekspresji, nauczeniu się mówienia o sobie poprzez ekspresję ciała – opowiadała Piwowarska. – Ale były też warsztaty pomagające wypowiedzieć się w inny sposób. Dziewczęta przy pomocy redaktorki pracowały na tekstach "Małych Przeglądów"; wybierały fragmenty, które im się podobały i dyskutowały na ich temat.

I właśnie osobną, istotną część instalacji w Pawilonie Polskim stanowi tzw. archiwum, czyli przetłumaczone po raz pierwszy na język angielski "Małe Przeglądy".

Postać oraz działalność Janusza Korczaka – polskiego pediatry, wybitnego pedagoga żydowskiego pochodzenia i pisarza sięgającego w swojej twórczości po język dzieci – tworzy kontekst i kluczowe sensy "Małego Przeglądu". Idąc tropem pedagoga i jego idei "oddawania głosu młodym", Lockhart zbudowała wielowymiarowe dzieło, nawiązujące do tytułowego "Małego Przeglądu".

"Mały Przegląd" ukazywał się w każdy piątek przez 13 lat, od 9 października 1926 do 1939 roku w nakładzie sięgającym 50 tys. egzemplarzy. Był cotygodniowym dodatkiem do „Naszego Przeglądu” – największej w międzywojniu polskojęzycznej gazety żydowskiej. Funkcjonował jak typowa gazeta z działami o polityce, podróżach, sporcie czy kulturze. Ale wszystkie publikowane w nim teksty pisane były przez dzieci i młodzież – korespondentów z całej Polski.

Redaktor Janusz Korczak zapowiadał go tak: "Jest wiele ludzi dorosłych, którzy piszą tylko dlatego, że się nie wstydzą; są dzieci, które mają wiele ciekawych pomysłów, uwag i spostrzeżeń, a nie piszą, gdyż nie mają odwagi albo im się nie chce. Dziennik nasz zachęci młodzież do pisania. Zachęci i ośmieli". Tej idei "Mały Przegląd" pozostał wierny do ostatniego numeru, który ukazał się 1 września 1939 roku.

Kuratorski projekt wystawy w Pawilonie Polskim na 57. Międzynarodowej Wystawie Sztuki w Wenecji w 2017, którego przedmiotem była realizacja artystki Sharon Lockhart pod tytułem "Mały Przegląd" wybrano spośród 43 zakwalifikowanych do konkursu zgłoszeń.

57. Międzynarodowa Wystawa Sztuki – La Biennale di Venezia trwać będzie do 26 listopada 2017 roku. Kuratorką generalną tegorocznej wystawy międzynarodowej zatytułowanej „Viva Arte Viva” jest Francuzka Christine Macel. Komisarzem Pawilonu Polskiego jest Hanna Wróblewska, zastępcą komisarza Joanna Waśko, a kuratorką Barbara Piwowarska.

Udział Polski w 57. Międzynarodowej Wystawie Sztuki w Wenecji finansuje Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. (PAP)