Rowerowy spacer szlakiem pozostałości żydowskiego świata w Otwocku odbędzie się w niedziele 11 sierpnia. Wycieczkę poprowadzi Sebastian Rakowski, prezes Towarzystwa Przyjaciół Otwocka.
19 sierpnia o godz. 19 rozpocznie się Marsz Pamięci i Modlitwy – z ul. Warszawskiej do miejsca pamięci Żydów otwockich przy ul. Reymonta. Patronat honorowy nad Marszem objął Prezydent Otwocka Jarosław Margielski.
Następnego dnia, 20 sierpnia zaplanowane jest Uroczyste Spotkanie połączone z modlitwa ekumeniczna przy pomniku upamiętniającym zagładę Żydów Falenicy.
20 sierpnia w KinoKawiarni Stacja Falenica dla zaproszonych gości odbędzie się też premierowy pokaz filmu dokumentalnego „Falenicka Atlantyda” w reżyserii Ireneusza Dobrowolskiego a następnie w ogródku KinoKawiarni – pokaz plenerowy.
"Falenicka Atlantyda" to świat, który żyje w pamięci najstarszych mieszkańców, opowieściach tych, którzy już odeszli i pozostawili swoje historie dzieciom. To nieliczne zabytki ukryte teraz pomiędzy nowymi budynkami, oraz stare dokumenty i fotografie czekające jeszcze na odkrycie. Film dokumentalny, którego celem było ocalenie od zapomnienia historii Falenicy, to projekt społeczny, którego inicjatorem jest Ireneusz Dobrowolski. Ostatni film tego reżysera "Struggle: The Life and Lost Art. of Szukalski", będący jednocześnie pierwszym polskim dokumentem Netflixa, wyprodukował Leonardo DiCaprio.
27 sierpnia, również w KinoKawiarni Stacja Falenica odbędzie się koncert „muzyka odnaleziona” w wykonaniu Kapeli Niwińskich. Usłyszymy tradycyjne żydowskie tańce i melodie weselne, hymny, pieśni, ale także żydowskie polki, mazury, oberki i walce grywane przez żydowskich muzykantów na polskich weselach i zabawach, na wsiach i w miasteczkach. Muzyka ta jest wyrazem wielowiekowego współistnienia dwóch kultur: polskiej i żydowskiej, ich wzajemnego przenikania i wzajemnych inspiracji. Niwińscy zagrają w składzie typowym dla polskich i żydowskich, wiejskich orkiestr z okolic centralnej Polski : dwoje skrzypiec, basetla, baraban, wzbogacone o nieznane w tym rejonie cymbały.
Organizatorami wydarzeń są: Społeczny Komitet Pamięci Żydów Otwockich i Karczewskich, Towarzystwo Przyjaciół Otwocka, Komitet Upamiętnienia Zagłady Gett w Falenicy i Rembertowie oraz Europejski Instytut Kultury Fundacja.
Żydzi stanowili przed wojną ok. 60 proc. mieszkańców miasta. Urządzone przez Niemców getto w Otwocku było drugim pod względem wielkości w dystrykcie warszawskim, największym w rejonie po wschodniej stronie Wisły. 19 sierpnia 1942 r. hitlerowcy wywieźli do obozu zagłady w Treblince 8-10 tysięcy otwockich Żydów (ok. połowy mieszkańców miasta). Wcześniej mieszkali oni na terenie Otwocka i Karczewa, byli to także kuracjusze tutejszych sanatoriów i szpitali. Dla wszystkich otwocka Rada Żydowska musiała… wykupić bilety. Prawdopodobnie następnego dnia zostali oni zamordowani w komorach gazowych obozu w Treblince.
Jednocześnie niektórych Żydów Niemcy rozstrzeliwali na miejscu – 19 sierpnia w lesie przy ul. Reymonta zginęło ok. 600 osób. Rozstrzeliwania kontynuowano w sierpniu i wrześniu 1942 r. Łącznie zastrzelono tam ok. 2000 osób, które zdołały ukryć się przed transportem śmierci. Od sierpnia 1949 r. w miejscu ich pochówku stoi kamień pamięci.
Od roku 2002 Społeczny Komitet Pamięci Żydów Otwockich i Karczewskich, w porozumieniu z Towarzystwem Przyjaciół Otwocka, władzami miasta i innymi instytucjami lokalnymi organizuje 19 sierpnia Marsz Pamięci i Modlitwy w rocznicę zagłady otwockich Żydów. Żaden inny dzień nie zmienił historii miasta tak bardzo jak ten.
Co? Gdzie? Kiedy?
