Myślałam, że czasy, w których skorzystanie ze szkolnej toalety graniczyło z heroizmem, są już za nami. Sama uczęszczałam do takich placówek, gdzie do przybytku wchodziło się na własne ryzyko. A tu – trzydzieści lat później – niewiele się zmieniło. Od podstawówki dzieciom serwowane są warunki powodujące, że co trzeci polski uczeń nie korzysta ze szkolnej toalety.
Państwowa Inspekcja Sanitarna przebadała stan polskich toalet – półtora miliona dzieci przez czas pobytu w szkole – często to sześć-dziewięć godzin – nie ma dostępu do dobrych warunków sanitarnych. Toalet jest za mało, występują „zaniedbania w zakresie stanu czystości i porządku sanitariatów”, czyli jest brudno, urządzenia są niesprawne technicznie, nie ma ciepłej wody, papieru toaletowego, ręczników papierowych lub suszarki do rąk. I marnym pocieszeniem jest, że w porównaniu z latami 2015-16 jest lepiej.
Znam szkołę – w centrum stolicy! – w której na papier toaletowy zrzucają się rodzice z pieniędzy na Radę Rodziców. A to przecież finanse, które powinny iść na zajęcia kulturalne czy sportowe dla dzieci. A nie na zapewnienie tak podstawowych środków.
Wśród najczęstszych problemów dzieci wskazują: brzydki zapach, brak ręczników papierowych, papieru toaletowego oraz mydła, skarżą się też na niespuszczoną wodę w toalecie czy brudne deski klozetowe – ale to już akurat poletko do obrobienia przez rodziców.
Jak podkreśla dr Katarzyna Zacharczuk z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego Państwowego Zakładu Higieny: Dłonie są częścią ciała wysoce narażoną na „zbieranie” w ciągu dnia różnych zarazków poprzez wykonywanie wielu czynności i kontakt z wieloma powierzchniami zasiedlonymi przez patogeny. Na skórze dłoni przejściowo mogą znaleźć się drobnoustroje (bakterie, wirusy, jaja pasożytów) posiadające potencjał chorobotwórczy. Wśród nich możemy wymienić np. bakterie: Salmonella spp., chorobotwórcze pałeczki E. coli, Campylobacter, Yersinia enterocolitica, Staphylococcus ureus czy pasożyty (owsiki, tasiemiec) odpowiedzialne za zakażenia i zatrucia pokarmowe. Norowirusy i rotawirusy stanowiące statystycznie najczęstszą na świecie niebakteryjną przyczynę biegunek u ludzi, zwłaszcza u dzieci do 5. roku życia, również mogą być przenoszone na dłoniach.
Myć czy nie myć? To już nie jest pytanie. Pytaniem jest: czym myć, skoro szkoła nie zapewnia? Mimo zapewnień o reformach i przygotowaniu placówek do przyjmowania nawet najmłodszych dzieci – nie są spełniane tak podstawowe standardy. A gdzie, jeśli nie w domu, szkole i placówce zdrowotnej dziecko miałoby się nauczyć podstaw higieny?
Co? Gdzie? Kiedy?
