Z udziałem Prezydenta RP i tysięcy pielgrzymów na Jasnej Górze rozpoczyna się ogólnopolskie święto dziękczynienia za plony. Dożynkowej sumie na szczycie przewodniczy abp Marek Jędraszewski, metropolita krakowski, który także wygłosi homilię.
Dożynkom towarzyszy hasło: „Do naszej Matki, Królowej Polski”. Tegoroczne święto wpisuje się w stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości ze szczególnym uwzględnieniem roli chłopów i ludzi wsi w walkę o wolność naszej Ojczyzny. Podczas Mszy Świętej tradycyjnie pobłogosławione zostaną wieńce żniwne. Większość z nich w wystroju nawiązuje właśnie do narodowej rocznicy.
Organizatorem rolniczego święta na Jasnej Górze jest Krajowe Duszpasterstwo Rolników. – Współczesny człowiek coraz częściej poddaje się pokusie samowystarczalności, ale rolnicy są wciąż tymi ludźmi, którzy odczuwają potrzebę dziękczynienia, a dożynki organizowane są od parafii poprzez gminy do województw – zauważa bp Edward Białogłowski, delegat Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Rolników i Pszczelarzy.
Płody rolne i specjalnie przygotowane na ten dzień wieńce dożynkowe przywiezione przez rolników z różnych części kraju zostaną poświęcone na zakończenie Mszy św. Wieńce zrobione są z różnego rodzaju zbóż, kwiatów i owoców, często nawiązują formą plastyczną do aktualnych wydarzeń.
Tradycyjnie na początku Sumy starostowie dożynek składają na ręce głównego celebransa bochen chleba wypieczony z ziarna z pierwszych zbiorów.
Dożynki należą do najważniejszych świąt na wsi, w czasie których obchodzi się uroczyste zakończenie żniw. Tradycje związane ze ścinaniem ostatnich kłosów zbóż, znane były w Polsce już w XVI wieku.
Pierwsze centralne dożynki w Polsce odbyły się 28 sierpnia 1927 r. w Spale pod patronatem prezydenta RP Ignacego Mościckiego. Natomiast pierwsze dożynki jasnogórskie odbyły się w 1982 r., ich organizatorem jest Krajowe Duszpasterstwo Rolników. Jest ono od 1996 r. kontynuatorem Komisji Duszpasterstwa Rolników, którą Konferencja Episkopatu Polski powołała 2 grudnia 1982 r.
Celem duszpasterstwa jest przede wszystkim pogłębianie życia religijnego rolników, odrodzenie moralne wsi, podkreślenie godności i wartości pracy na roli oraz zaangażowanie rolników w życie Kościoła i państwa. Duszpasterstwo pomaga w samokształceniu i działalności oświatowej, współorganizuje życie kulturalne na wsi, podejmuje akcje na rzecz społeczności wsi i małych miast, ponadto organizuje rekolekcje i dni skupienia.
Diecezjalni duszpasterze rolników wspierają ideę samorządności i uczestnictwa rolników w życiu społeczności lokalnej, wspierają ich współpracę z instytucjami realnie wspomagającymi rolnictwo. Szczególnie istotne jest też budzenie aspiracji, zwłaszcza wśród młodzieży, i troska o wartościowe dziedzictwo kulturowe wsi.
Tradycyjnie jasnogórskiemu dziękczynieniu za polny towarzyszy 27. Krajowa Wystawa Rolnicza.