Konferencja zorganizowana została przez Biuro Delegata KEP ds. Ochrony Dzieci i Młodzieży we współpracy z Instytutem Statystyki Kościoła Katolickiego i Katolicką Agencją Informacyjną.
– Słuchając historii osób skrzywdzonych wykorzystaniem seksualnym przez duchownych i osoby zakonne – mówił prymas – z jednej strony odczuwamy wielki wstyd, ogromny ból i współczucie. Z drugiej strony jesteśmy wdzięczni i wyrażamy szacunek dla tych, którzy zdecydowali się opowiedzieć o swojej krzywdzie, ujawniając swoje traumatyczne historie, często dopiero po latach. Dla wielu jest to powrót do bolącej rany, zadanej często wiele dekad temu – podkreślał abp Polak, który jest delegatem Konferencji Episkopatu Polski ds. ochrony dzieci i młodzieży.
Ks. Wojciech Sadłoń, dyrektor Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego, przedstawił dane statystyczne dotyczące nadużyć. W okresie od 1 lipca 2018 r. do 31 grudnia 2020 r. wpłynęło do diecezji oraz zakonów męskich 368 zgłoszeń dotyczących wykorzystywania seksualnego osób małoletnich. Zgłoszenia dotyczą czynów z lat 1958-2020. 51 proc. zgłoszeń jest nadal w trakcie badania, a 39 proc. zarzutów uznano za potwierdzone lub uwiarygodnione na etapie wstępnym lub przez Kongregację Nauki Wiary. Blisko połowa osób pokrzywdzonych miała poniżej 15 lat (47 proc.), również niemal połowa była między 15. a 18. rokiem życia (47,3 proc.).
Spośród osób, które miały być skrzywdzone wykorzystaniem seksualnym, 104 zgłoszenia (28 proc.) dotyczyły wykorzystania ministrantów, 71 (19 proc.) – uczniów lub uczennic oraz osób przygotowywanych do sakramentów, 61 (17 proc.) – uczestników duszpasterstwa, wspólnoty lub ruchu, 25 (7 proc.) – członków scholi lub chóru, 24 (7 proc.) – osoby z rodziny lub kręgu znajomych duchownego lub zakonnika, 17 (5 proc.) – lektorów, 10 (3 proc.) – uczestników pielgrzymki, 9 (2 proc.) – uczestników obozów wakacyjnych, 3 (1 proc.) – bielanek. W przypadku 173 zgłoszeń (47 proc.) osoba miała inny lub nieznany jurysdykcji status w relacji do instytucji kościelnej, a 47 zgłoszeń (13 proc.) nie zawierało informacji na temat statusu osoby pokrzywdzonej. Wymienione kategorie nie są rozłączne, co oznacza, że jeden pokrzywdzony mógł należeć do kilku kategorii osób.
Zgłoszenia dotyczyły zarzutów wykorzystywania seksualnego osób małoletnich z lat 1958-2020 (rok rozpoczęcia). 299 zgłoszeń (81 proc.) dotyczyło czynów popełnionych w okresie od 1958 do 2017 r., a 65 zgłoszeń (18 proc.) – czynów z ostatnich trzech lat (2018-2020). W 4 zgłoszeniach nie określono czasu zarzucanych czynów.
Dokonane od połowy 2018 r. do końca 2020 r. zgłoszenia dotyczą 292 księży oraz zakonników. Wobec 20 proc. zgłoszono więcej niż jeden zarzut (spośród tych 58 osób wobec co najmniej 32 duchownych diecezjalnych oraz 10 zakonników zarzuty zgłoszono również przed 1 lipca 2018 r., czyli objęte były poprzednią kwerendą).
Połowa zgłoszeń pochodziła od osoby pokrzywdzonej, która uczyniła to osobiście (48 proc.) lub poprzez pełnomocnika (2 proc.). W 11 proc. przypadków źródłem zawiadomienia był duchowny lub osoba zakonna z tej diecezji, w 4 proc. – z innej diecezji. W 4 proc. przypadków zawiadomienie złożył delegat z innej diecezji lub zgromadzenia.
Sytuacja obwinionych w momencie zbierania danych przez Biuro Delegata KEP była różna. Najczęściej zostali czasowo odsunięci od pełnienia posługi na czas badania zarzutów (46 proc.) lub od jakichkolwiek kontaktów duszpasterskich z dziećmi i młodzieżą (36 proc.) albo otrzymali nakaz przebywania w określonym miejscu (37 proc.). W pozostałych przypadkach zastosowano takie procedury, jak: czasowe odsunięcie od niektórych wymiarów posługi, zakaz przebywania w określonym miejscu, powierzenie ograniczonych zadań duszpasterskich lub kara kanoniczna. 16 proc. obwinionych duchownych przebywa na emeryturze, a co dziesiąty (11 proc. obwinionych w diecezjach oraz 6 proc. w zakonach) nie został odsunięty od posługi.
Spośród zgłoszonych jurysdykcjom kościelnym spraw dotyczących osób pokrzywdzonych poniżej 15. roku życia 148 (86 proc.) zostało zgłoszonych państwowym organom ścigania.
Co? Gdzie? Kiedy?
