Spuścizna po wielkim rzeźbiarzu była w posiadaniu Centrum Dialogu i Spotkań w Sylvanes na mocy zapisu, jaki Helena Peltier-Zamoyska, wdowa po artyście, sporządziła w 2002 r. Kolekcja została zakupiona ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zaangażowane były również Muzeum Narodowe oraz Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie. Umowę podpisano 15 stycznia br. w ambasadzie RP w Paryżu.
– Cieszymy się bardzo, że zapobiegliśmy rozproszeniu tych dzieł – powiedział podczas konferencji prasowej w MNW Piotr Gliński. Minister kultury i dziedzictwa narodowego wręczył odznaczenia „Zasłużony dla kultury polskiej” Ewie Ziembińskiej, historyk sztuki, kustosz Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego, oraz Justynie Kowal, historyk, od 18 lat związanej z MKiDN, szczególnie zaangażowanym w proces sprowadzenia do Polski dzieł Zamoyskiego.
Podczas konferencji dokonano również symbolicznego otwarcia dwóch skrzyń i prezentacji rzeźb, które kilkadziesiąt godzin wcześniej trafiły do MNW.
Kolekcja w całości udostępniona będzie publiczności w Muzeum Narodowym w Warszawie od 17 maja do 25 sierpnia, podczas pokazu konserwatorskiego „Zamoyski ocalony”. Z kolei od 17 października 2019 r. do 31 maja 2020 r. rzeźby prezentowane będą na wystawie „August Zamoyski. Myśleć w kamieniu” w Muzeum Literatury. Ekspozycja poszerzona zostanie o znajdujące się w zbiorach ML archiwum artysty. Planowane są też wystawy w innych miastach. Na stałe kolekcja ma trafić do Królikarni. Już mówi się o planach rozbudowy tej przestrzeni, by pomieściła dzieła Dunikowskiego i Zamoyskiego.
August Zamoyski (1893-1970) to jeden z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy XX w. Rysunek i rzeźbę studiował w Berlinie i Monachium. Współtworzył grupę ekspresjonistów polskich (formistów). Po 1923 r. mieszkał i pracował we Francji i Brazylii. Tworzył przede wszystkim w kamieniu: granicie, diorycie, bazalcie, marmurze. Jego najbardziej znane prace to „Łza. Portret Rity Sacchetto”, „Ich dwoje”, „Portret Lusi Aderowej”, „Głowa Antoniego Słonimskiego”, „Portret Louisa Marcoussisa”.