Domek ogrodnika

Stanowi on wraz z otaczającym parkiem fragment dawnego kompleksu pałacowo-parkowego w stylu angielskim, założonego ok. 1770 r. przez księżnę Eleonorę Czartoryską, wujenkę króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Za jej czasów, w drugiej połowie XVIII w. Radzymin przeżywał rozkwit. Księżna ufundowała m.in. kościół klasycystyczny z dzwonnicą i plebanią oraz szkołę elementarną. W pałacu bywali goście na obiadach czwartkowych. W kolejnych dziesięcioleciach pałac niszczał, a miasto stopniowo zajmowało dawne parkowe tereny. Pałac został rozebrany pod koniec XIX w., a jedyną pozostałością jest Domek Ogrodnika wraz z obecnym Parkiem Czartoryskiej.

Projektowanie i odbudowa Domku Ogrodnika trwały od kwietnia 2018 r. do września 2019 r. i kosztowały ok. 2,5 mln zł. Obiekt nie jest duży – jego powierzchnia z piwnicą, parterem i poddaszem wynosi nieco ponad 180 metrów kw. – lecz przestrzeni i funkcjonalności dodają mu tarasy i parkowe otoczenie. Budynek został pieczołowicie odrestaurowany pod okiem Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, z dbałością o pierwotną konstrukcję i detale. Będzie on służyć jako obiekt kulturalny, edukacyjny i gastronomiczny. Parter i antresola – na spotkania w kawiarni i wydarzenia kulturalne. Jasne wnętrza ozdobione są historycznymi grafikami. Przestrzeń na wydarzenia kulturalne, szczególnie w ciepłych miesiącach roku, znajdzie się również na otaczających Domek tarasach okalających domek, które są nowym elementem budynku. Amfiteatralne ułożenie tarasów ma sprzyjać organizacji koncertów, widowisk czy kina letniego, które będzie można oglądać także z innych części Parku Czartoryskiej, np. z drugiego brzegu parkowego stawu.

W części podziemnej Domku mieści się przestrzeń muzealno-wystawiennicza z internetowymi infokioskami, które prezentują historię Radzymina oraz przypominają postać i działalność księżny Eleonory Czartoryskiej. W gablotach będą prezentowane eksponaty i ciekawostki ze zbiorów gminnych oraz Towarzystwa Przyjaciół Radzymina. Znajdzie się tu również przestrzeń na niewielkie wystawy czasowe i lekcje historyczne. Ozdobą wnętrz są rekonstrukcje XVIII-wiecznych strojów oraz model pałacu księżny Czartoryskiej, wykonany w nowoczesnej technologii druku 3D na podstawie makiety pałacu, którą kilka lat wcześniej skonstruowano zgodnie z zachowanymi rysunkami pałacu. Oryginał makiety można obejrzeć w hallu nieodległej Szkoły Podstawowej nr 1.

W najbliższym otoczeniu Domku powstały nowe ścieżki i ławeczki, na nowo zagospodarowano zieleń. Od strony ul. 11 Listopada wybudowano kilkanaście nowych miejsc parkingowych. Obiekt jest przystosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami –wyposażony w podjazdy i schodołaz oraz infokioski przystosowane są do korzystania przez osoby niesłyszące i niewidome. Obiektem zarządza Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Radzymin, która organizuje wydarzenia kulturalne na terenie gminy.

– Przywracamy społeczności zabytkowy obiekt, który niszczał przez lata, rewitalizujemy historyczną przestrzeń i konsekwentnie realizujemy plany inwestycyjne – mówi Krzysztof Chaciński, burmistrz Radzymina. – Jestem pewien, że Domek Ogrodnika wkrótce będzie ulubionym miejscem spotkań mieszkańców i atrakcją dla osób odwiedzających Radzymin. Dzięki środkom unijnym wkrótce przywrócimy świetność całemu Parkowi Czartoryskiej, zachowując jego historyczny charakter oraz dodając nowoczesną przestrzeń wypoczynku i rekreacji.

Gmina Radzymin planuje rewitalizację Parku Czartoryskiej w ramach projektu „Zielony Radzymin – rozwój terenów zielonych w centrum miasta”. Zarówno na odbudowę Domku Ogrodnika, jak i na projekt „Zielony Radzymin” gmina pozyskała w 2017 r. znaczące dofinansowanie unijne w wysokości blisko 14 mln zł na przebudowę parków na terenie gminy w konkursie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Oprócz Parku Czartoryskiej tereny zielone objęte dofinansowaniem to parki w centrum Radzymina na pl. Kościuszki i pl. Wolności oraz Park Pamięci przy ul. Polnej (dawny cmentarz ewangelicki).

W Parku Czartoryskiej powstaną trzy części funkcjonalne: wypoczynkowa, sportowo-rekreacyjna oraz wejściowa. W planach jest budowa nowych alejek, przestrzeni rekreacyjnej z nowoczesnym placem zabaw, siłownią zewnętrzną i przestrzenią sportową, dodatkowe aranżacje zieleni. W parkowej części wypoczynkowej najważniejszym elementem krajobrazowym pozostanie istniejący zbiornik wodny, który ma zostać oczyszczony oraz przebudowany.