W homilii wygłoszonej w Bydgoszczy Jan Paweł II o słowach ósmego błogosławieństwa powiedział: „Odnoszą się przede wszystkim do Chrystusa samego. On jest ubogi duchem, On jest cichy, On jest pokój czyniący, On jest miłosierny i On jest także tym, który cierpi prześladowanie dla sprawiedliwości. To błogosławieństwo stawia nam przed oczy w szczególny sposób wydarzenie Wielkiego Piątku. Chrystus skazany na śmierć jak złoczyńca, a potem ukrzyżowany” (7 czerwca 1999).
Do nich należy królestwo niebieskie
Doświadczając skutków wrogości, prześladowani sprawiedliwi nie są pozostawieni samym sobie, a ich cierpienia nie okazują się bezowocne. Zapowiadana nagroda jest taka sama, jak związana z pierwszym błogosławieństwem, przeznaczonym dla „ubogich w duchu”. Obie postawy mają dużo wspólnego, wyrażają bowiem bezgraniczne zaufanie Bogu i pragnienie pełnienia Jego świętej woli. Benedykt XVI łączy ósme błogosławieństwo także z drugim, przeznaczonym dla tych, którzy się smucą. „Smutek, o którym Pan mówi, równa się odrzuceniu konformizmu ze złem, jest rodzajem sprzeciwu wobec tego, co czynią wszyscy, i co jest narzucane jednostce, jako obowiązujący wzorzec postępowania. Takiego oporu świat nie znosi. Smutek taki wydaje mu się oskarżeniem burzącym spokój uśpionego sumienia i rzeczywiście nim jest. Dlatego smutni stają się prześladowanymi dla sprawiedliwości. Smutnym przyobiecane jest pocieszenie, a prześladowanym królestwo Boże” („Jezus z Nazaretu”, cz. 2, s. 83). Benedykt XVI nadmienił: „Prawdziwe pocieszenie stanowią królestwo Boże, życie pod opieką Bożej mocy i wejście w bezpieczeństwo miłości Boga. I na odwrót: wtedy dopiero cierpiący zostaje naprawdę pocieszony, wtedy dopiero obsychają wszystkie jego łzy, gdy jemu samemu i wszystkim słabym tego świata nie może już zagrozić mordercza przemoc” (tamże, s. 83-84).
Obietnica królestwa Bożego nie odsyła do tajemniczych zaświatów, lecz niesie zobowiązanie do odważnej działalności w świecie, w którym żyjemy. „Królestwo niebieskie” nie jest wyłącznie sprawą eschatologicznej przyszłości. Wymaga ono współpracy z Bogiem już teraz, w każdym położeniu i we wszystkich okolicznościach życiowych. Niesie obowiązek świadectwa oraz umniejsza obecność zła w świecie. W bydgoskiej homilii Jan Paweł II podkreślił: „Chrystus nie obiecuje łatwego życia, nie obiecuje łatwego życia tym, którzy Go naśladują. Zapowiada raczej, że idąc za Ewangelią, będą musieli stać się znakiem sprzeciwu. Jeżeli On sam cierpiał prześladowanie, to stanie się ono również udziałem jego uczniów”.
Przyjęcie niesprawiedliwych prześladowań i cierpienia jest od samego początku szczególnym wyznacznikiem tożsamości wyznawców Chrystusa. W Drugim Liście do Koryntian Paweł napisał: „Zewsząd znosimy prześladowania, ale nie poddajemy się zwątpieniu” (2Kor 4,8). „Człowiek wierzący – powiedział Jan Paweł II – »cierpi dla sprawiedliwości«, gdy w zamian za swoją wierność Bogu doświadcza upokorzeń, obrzucany jest obelgami, wyśmiewany w swoim środowisku, doznaje niezrozumienia nieraz nawet od najbliższych. Gdy naraża się na sprzeciw, niepopularność i inne przykre konsekwencje. Zawsze jednak gotowy do złożenia każdej ofiary, bo »trzeba bardziej słuchać Boga niż ludzi« (Dz 5,29)”. Oraz: „Obok męczeństwa publicznego, które dokonuje się zewnętrznie, na oczach wielu, jakże często ma miejsce męczeństwo ukryte w tajnikach ludzkiego wnętrza; męczeństwo ciała i męczeństwo ducha. Męczeństwo naszego powołania i posłannictwa. Męczeństwo walki z sobą i przezwyciężania samego siebie”. Ósme błogosławieństwo realizuje się więc w wielu wymiarach, mniej i bardziej widocznych na zewnątrz.
Niezłomna wytrwałość w niesprawiedliwym prześladowaniu
nie jest dziełem wyłącznie ludzkim, lecz jest owocem łaski Bożej
Królestwo Boże wskazuje wprost na Jezusa i do Niego prowadzi. Wzgląd na to uzmysławia również drugą stronę rzeczywistości królestwa, a mianowicie jego słabość w świecie, w którym żyjemy. Paradoks polega na tym, że wszechmocny i dobry Bóg potrzebuje ludzi gotowych do dawania Mu świadectwa poprzez czynienie dobra. Jezus często mówił o tym, zwłaszcza w przypowieściach, zachęcając do ufnego poddania się panowaniu Boga. Wchodząc w historię, przez wcielenie oraz mękę, śmierć i zmartwychwstanie, sprawił także prawdziwie nową bliskość królestwa Bożego. Wyznawcy Chrystusa są w innej sytuacji duchowej niż bohaterowie wiary Starego Testamentu. Mamy nie tylko wzór do naśladowania, lecz również pewność wsparcia od Boga, który jest Ojcem i Synem, i Duchem Świętym. Doświadczając prześladowania, chrześcijanin pamięta o słowach Jezusa: „Do każdego więc, który się przyzna do Mnie przed ludźmi, przyznam się i Ja przed moim Ojcem, który jest w niebie” (Mt 10,32).
Wyśpiewując w Liście do Rzymian hymn wdzięczności Bogu, Paweł retorycznie pyta: „Któż nas może odłączyć od miłości Chrystusowej? Utrapienie, ucisk czy prześladowanie, głód czy nagość, niebezpieczeństwo czy miecz?” (Rz 8,35). Po czym odpowiada: „Ale we wszystkim odnosimy pełne zwycięstwo dzięki Temu, który nas umiłował” (8,37). Niezłomna wytrwałość w niesprawiedliwym prześladowaniu nie jest dziełem wyłącznie ludzkim, lecz owocem łaski Bożej. Dzięki niej cierpienie nabiera zupełnie nowego znaczenia, bo jest opromienione światłem Boga. Pod koniec homilii wygłoszonej w Bydgoszczy Jan Paweł II powiedział: „Ci wszyscy ludzie – dalecy i bliscy, z innych narodów i nasi rodacy z odległych stuleci i z naszego stulecia – wszyscy oni cierpiąc prześladowanie dla sprawiedliwości, związali się z Chrystusem. Kiedy sprawujemy Eucharystię, która uobecnia Jego krzyżową ofiarę na Kalwarii, pragniemy ogarnąć tą ofiarą tych wszystkich, którzy tak jak On cierpieli prześladowanie dla sprawiedliwości. Do nich należy królestwo niebieskie”. Nadzieja na to królestwo niesie pociechę cierpiącym i prześladowanym, potwierdzając, że ostatnie słowo zawsze należy do Boga.
Co? Gdzie? Kiedy?
