KONFRONTACJA KRÓLA Z PROROKIEM
Za panowania Ochozjasza powtórzyła się sytuacja konfrontacji Eliasza z władcą, który, podobnie jak jego rodzice Achab i Izebel, zwracał się do obcych bogów. Niestety podczas choroby król Ochozjasz wysyła posłańców. Mają oni zapytać Beelzebuba, boga Ekronu, czy wyzdrowieje(2 Krl 1,2-17). I tym razem pojawia się wierny obrońca Jahwe – prorok Eliasz. Anioł Pański posyła bowiem Eliasza, aby potępił Ochozjasza za powierzenie swojego życia w ręce obcego bóstwa, a nie Pana. Eliasz, wysłannik Boży, wychodzi według polecenia naprzeciw owym posłańcom, aby wrócili do króla z taką wyrocznią: „Tak mówi Pan: Czyż nie ma Boga w Izraelu, że ty polecasz wywiadywać się u Beelzebuba, boga Ekronu? Dlatego z łoża, do którego wszedłeś, już nie zejdziesz, ponieważ umrzesz na pewno!” (2 Krl 1,6). Z relacji tej czerpiemy wiedzę nie tylko na temat działania proroka i jego słów, ale też o jego charakterystycznym wyglądzie. Posłańcy nie wiedzieli, kim był człowiek, który powiedział im proroctwo. Na pytanie Ochozjasza o jego wygląd opisali go tymi słowami: „Był to człowiek w płaszczu z sierści i pasem skórzanym przepasany dokoła bioder” (2 Krl 1,8). To wystarczyło, żeby Ochozjasz wiedział, że był to Eliasz z Tiszbe. Płaszcz proroka odegrał też ważną rolę w relacjach Eliasza z Elizeuszem.
Być może pojawienie się Eliasza przypomniało królowi proroctwo, które wygłosił prorok na temat upadku dynastii Achaba, dlatego też Ochozjasz posyła po Eliasza oddział żołnierzy. Tekst nie mówi wprost, czy król zamierza schwytać proroka, czy też zasięgnąć jego rady. W przekazie biblijnym, które ma charakter opowiadania ludowego, widać cień ironii w zachowaniu proroka. Prorok siedzi bowiem na szczycie góry i za nic ma rozkazy króla. Na wołanie dowódcy żołnierzy: „Mężu Boży! Na rozkaz króla, zejdź!” (2 Krl 1,9) prorok odpowiada tymi słowami: „Jeżeli ja jestem mężem Bożym, niech spadnie ogień z nieba i pochłonie ciebie wraz z twoją pięćdziesiątką!” (2 Krl 2,10). Paradoksalnie żołnierze, uznając w Eliaszu męża Bożego, ściągają na siebie karę i pochłania ich ogień zgodnie z tym, co powiedział prorok. Sytuacja ta powtarza się trzykrotnie. Dwa oddziały żołnierzy króla pochłania ogień, który spada z nieba, zanim dowódca trzeciego oddziału uznaje moc proroka i dzięki temu ocala swoje życie. Tym razem Eliasz na rozkaz anioła Pańskiego schodzi ze szczytu i idzie osobiście do króla, aby przekazać mu to samo proroctwo co poprzednio. Zgodnie z wygłoszoną przez Eliasza wyrocznią Pańską, Ochozjasz umiera (w. 17). Bałwochwalstwo króla zostaje pokonane przez prawowierność proroka. Ostateczne spełnienie proroctwa o upadku dynastii ziści się, kiedy Jehu każe stracić Izebel (2 Krl 9,36-37) i zniszczyć dom Achaba (10,17).
PROROK NA RYDWANIE OGNISTYM
Niezwykłą i przejmującą sceną jest tajemnicze odejście Eliasza, kiedy to prorok wśród wichru wstępuje do nieba na rydwanie ognistym (2 Krl 2,2-8), Elizeusz zaś staje się jego następcą przez podniesienie płaszcza Eliasza, który spadł na niego z góry (2 Krl 2,9-13).Relacja biblijna na temat odejścia Eliasza rozpoczyna się informacją o wspólnej wędrówce Eliasza i Elizeusza z Gilgal
(2 Krl 2,1). Z Pierwszej Księgi Królewskiej dowiadujemy się, że Eliasz powołał Elizeusza, narzucając na niego swój płaszcz, kiedy ten pracował na polu rodziców (1 Krl 19, 19-21). Od tego czasu Elizeusz chodził za Eliaszem, widział w nim swego nauczyciela.
Autor biblijny ukazuje proroka Eliasza, który na polecenia Boże idzie na południe. Najpierw wyrusza z Gigal do Betel, następnie z Betel do Jerycha, a z Jerycha aż do Jordanu (2 Krl 2,2-8). W drodze prorok oddala się coraz bardziej od ojczyzny. W podróży towarzyszy mu Elizeusz. Na każdym z trzech etapów wędrówki Eliasz przypomina, że to jego Pan posłał, i zwraca się do Elizeusza, aby nie szedł za nim. Jednak ten trzykrotnie odpowiada: „Na życie Pana i na twoje życie: nie opuszczę cię” i dalej podąża za nim. W opisie tej podróży trzykrotnie pojawia się też grupa proroków. Zadają oni dwa razy pytanie Elizeuszowi: „Czy wiesz, że Pan dzisiaj zabiera pana twojego wzwyż, ponad twą głowę?” (2 Krl 2,3.5). Elizeusz dwukrotnie odpowiada im, że wie to, co oni wiedzą, i nakazuje im milczeć, co oznacza, że ma on wśród nich autorytet. W końcu Eliasz i Elizeusz dochodzą do Jordanu, czemu przyglądają się w milczeniu prorocy z Jerycha (2 Krl 2,7-8). Wtedy to Eliasz zdejmuje płaszcz i uderza nim wody rzeki, które w cudowny sposób rozdzielają się na dwie strony, tak że z Elizeuszem mogą przejść na drugi brzeg. Następnie Eliasz zapowiada swoje odejście, ale pyta Elizeusza, czego by chciał od niego, zanim to nastąpi. Elizeusz prosi o podwójną część ducha Eliasza (por. Pwt 21,17). Eliasz odpowiada Elizeuszowi, że żąda „trudnej rzeczy”. Choć prorok ma niezwykłe zdolności, to jednak wiele zależy od Pana, zostawia więc sprawę otwartą, mówiąc Elizeuszowi: „Jeżeli mnie ujrzysz, jak wzięty będę od ciebie, spełni się twoje życzenie; jeśli zaś nie ujrzysz, nie spełni się” (2 Krl 2,10). Po tych słowach pojawia się wóz ognisty wraz z ognistymi rumakami, na którym „Eliasz wśród wichru wstąpił do niebios” (2 Krl 2,11).
Co? Gdzie? Kiedy?
