To już trzecie oficjalne pouczenie Stolicy Apostolskiej skierowane do Kościoła za Odrą: „Droga synodalna w Niemczech nie ma uprawnień do zobowiązywania biskupów i wiernych, by przyjęli nową formę sprawowania władzy oraz nowe stanowiska w sprawie doktryny i moralności”, czytamy w deklaracji w języku włoskim i niemieckim, wydanej w ubiegłym tygodniu przez Watykan.
Krótkie, ale mocne i treściwe oświadczenie Stolicy Apostolskiej wywołało poruszenie w postępowych kręgach Kościoła w Niemczech, które cały czas utrzymują, że tylko za pomocą reform wprowadzonych na tzw. drodze synodalnej zostanie ożywiona wiara ludu, a ich lokalne wspólnoty odzyskają wiernych. I czynią to pomimo twardych faktów, pokazujących, że od rozpoczęcia tegoż procesu Kościół za Odrą traci wiernych w zastraszającym tempie. Natychmiast jednak po wydaniu watykańskiego oświadczenia przewodniczący niemieckiego Episkopatu bp Georg Bätzing i przewodnicząca Komitetu Centralnego Katolików Niemieckich (ZdK) oraz współprzewodnicząca niemieckiej drogi synodalnej Irme Stetter-Karp wydali komunikat prasowy, w którym zapewnili o woli prowadzenia rozmów ze Stolicą Apostolską.
Ponownie podkreślili, że „Kościół w Niemczech nie będzie podążał «specjalną niemiecką drogą»” i że postulaty niemieckiej drogi synodalnej są odpowiedzią na problem wykorzystywania małoletnich przez duchownych. To ostatnie było zresztą podawane jako główny powód otwarcia drogi synodalnej. W istocie odpowiedzi te padają zawsze, ilekroć Watykan wydaje kolejne zastrzeżenie co do niemieckiego procesu reform.
Tak było po tym, jak papież Franciszek napisał otwarty „List do pielgrzymującego ludu Bożego w Niemczech” w 2019 r., oraz kilka miesięcy później, gdy kard. Marc Ouellet, prefekt Kongregacji ds. Biskupów, napisał do kard. Reinharda Marxa, ówczesnego przewodniczącego niemieckiego episkopatu, że dokonana przez Papieską Komisję ds. Tekstów Prawnych ocena prawna projektu statutu zgromadzenia synodalnego stwierdza, że postanowienia drogi synodalnej nie mają mocy wiążącej. Zresztą, w ostatnim oświadczeniu Stolica Apostolska cytuje raz jeszcze słowa Franciszka skierowane do wiernych w Niemczech: „Kościół powszechny żyje w i z Kościołów partykularnych, tak jak Kościoły partykularne żyją i rozkwitają w Kościele powszechnym i z niego. Gdyby były oddzielone od Kościoła powszechnego, osłabłyby, podupadły i umarły”.
Dlaczego akurat teraz Watykan wystosował kolejne upomnienie wobec Kościoła w Niemczech? Być może przyczyniły się do tego dwie ostatnie wypowiedzi. Pierwsza należy do sekretarza generalnego ZdK Marca Fringsa, który cztery dni wcześniej stwierdził, że niemiecka droga synodalna jest „świadomą wypowiedzią przeciwko obecnemu Katechizmowi Kościoła Katolickiego, który jest krytyczny i lekceważący wobec homoseksualizmu i nadal traktuje aktywność homoseksualną jako grzech”. Dlatego domaga się on „uznania równości i prawomocności orientacji nieheteroseksualnych, ich praktyk i związków, jak również wyeliminowania dyskryminacji ze względu na orientację seksualną”. Druga należy do wspomnianej już przewodniczącej ZdK Stetter-Karp, która stwierdziła ostatnio, że „musi być zapewnione ogólnokrajowe świadczenie medycznego zabiegu aborcyjnego”.
Co prawda rzecznik prasowy niemieckiego episkopatu natychmiast wyjaśnił, że jej stanowisko jest sprzeczne ze stanowiskiem Konferencji Episkopatu Niemiec, jednak słowa Stetter-Karp jasno pokazały kolejne obszary „reform” procesu synodalnego za Odrą. Z oświadczenia Stolicy Apostolskiej cieszą się jednak konserwatywni katolicy świeccy, niektórzy teologowie oraz biskupi Bertram Meier z Augsburga oraz Rudolf Voderholzer z Ratyzbony, którzy popierają włączenie się Kościoła w Niemczech w proces synodalny, jaki obecnie trwa w Kościele powszechnym, „dla wzajemnego ubogacenia i świadectwa tej jedności, poprzez którą Kościół wyraża swą wierność Chrystusowi Panu” – do czego nawołuje właśnie ostatnie pismo Stolicy Apostolskiej. Czy tym razem przyniesie ono pozytywny odzew? Na razie wszystko wskazuje na to, że Kościół powszechny będzie szedł swoją drogą synodalną, a Kościół w Niemczech swoją.
Co? Gdzie? Kiedy?
