Mocno zaangażował się w pomoc także kard. Franciszek Macharski, metropolita krakowski, który po dwugodzinnej rozmowie z ministrem spraw wewnętrznych gen. Czesławem Kiszczakiem uzyskał zezwolenie na odwiedzenie w Wigilię Bożego Narodzenia 1981 r. internowanych w więzieniu w Wiśniczu. Kilka dni później przewieziono ich do ośrodka w Załężu, gdzie warunki pobytu były znacznie łagodniejsze.
Interwencje na szczeblach lokalnych, często skuteczne dla osadzonych, podejmowali też biskupi innych polskich diecezji. Kościół zaczął pomagać także rodzinom internowanych. Prymas Glemp powołał Komitet Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom, który działał przy kościele św. Marcina na Starym Mieście. Na jego czele stał bp Władysław Miziołek. Wśród wolontariuszy był bł. ks. Jerzy Popiełuszko.
Podobne instytucje powstały we wszystkich diecezjach. Internowanym nie tylko dostarczano paczki, ale też w miarę możliwości starano się zapewnić im pomoc prawną i medyczną. Z tej ostatniej tylko w okolicy Warszawy skorzystało 2500 osób. Dla zwolnionych z internowania diecezjalne komitety szukały pracy. Dzięki pomocy Kościoła kilka tysięcy dzieci z rodzin internowanych mogło wyjechać na wakacje.
POLOWANIE NA DUCHOWNYCH
W Warszawie i w wielu innych miastach nadal odprawiane były Msze święte za Ojczyznę. W kościele św. Stanisława Kostki kazania głosił bł. ks. Jerzy Popiełuszko, który za swoją działalność duszpasterską zapłacił męczeństwem. Ogromną popularnością cieszyły się Tygodnie Kultury Chrześcijańskiej, podczas których występowali czołowi polscy aktorzy i artyści bojkotujący reżimową telewizję i tylko w kościołach znajdujący przestrzeń wolności. Po latach niektórzy z nich oddalili się od Kościoła. Wiele interesujących wystaw, koncertów i spektakli organizowały muzea diecezjalne – najaktywniejsze z nich było to w Warszawie.
Represje nie omijały samego Kościoła. We wrześniu 1983 r. na posiedzeniu Komisji Wspólnej Episkopatu i rządu Kazimierz Barcikowski powiedział wprost: „Nie obiecujemy, że Służba Bezpieczeństwa przestanie interesować się duchownymi, bo to byłoby nieprawdą. Tymi 69 księżmi, którzy prowadzą działalność antysocjalistyczną, Służba Bezpieczeństwa będzie się interesować. Działaniom ks. Popiełuszki będzie towarzyszyć Służba Bezpieczeństwa i on o tym wie, i jego przełożeni powinni wiedzieć”. Czym się skończyła sprawa ks. Jerzego i z czyich rąk został zamordowany – dziś już wiemy.
Bezpieka polowała także na księży w innych diecezjach. Na przykład ks. prał. Edwardowi Frankowskiemu, niestrudzonemu proboszczowi i budowniczemu kościoła Matki Bożej Królowej Polski w Stalowej Woli, kapelanowi Solidarności, prokuratura postawiła zarzuty za występowanie w obronie ludzi pracy, szczególnie podczas strajku w miejscowej hucie. Duchowny w 1989 r. został biskupem pomocniczym diecezji przemyskiej, a w 1992 r. – biskupem pomocniczym diecezji sandomierskiej.
GŁOS PAPIEŻA POLAKA
Jeszcze 13 grudnia św. Jan Paweł II podczas transmitowanej na cały świat modlitwy „Anioł Pański” powiedział: „Wydarzenia ostatnich godzin przemawiają za tym, abym raz jeszcze zwrócił się do wszystkich w sprawach naszej wspólnej Ojczyzny z prośbą o modlitwę. Przypominam to, co powiedziałem we wrześniu: nie może być przelewana polska krew, bo zbyt wiele jej wylano, zwłaszcza podczas ostatniej wojny. Trzeba uczynić wszystko, aby w pokoju budować przyszłość Ojczyzny. W obliczu zbliżającego się sześćsetlecia Jasnej Góry, polecam Polskę i wszystkich Rodaków Tej, która dana jest Narodowi ku obronie”.
14 grudnia na placu św. Piotra – na apel ruchu Comunione e Liberazione – zgromadziły się tysiące ludzi, by wspólnie modlić się w intencji Polski. Modlitwie przewodniczył kard. Ugo Poletti, papieski wikariusz dla diecezji rzymskiej. Podobne spotkania modlitewne odbyły się w Mediolanie, Neapolu i innych włoskich miastach. „Ta solidarność z narodem polskim służy także potwierdzeniu tych wartości i tych zasad, którymi są niezbywalne prawa człowieka i prawa narodu” – powiedział papież, który udzielił błogosławieństwa uczestnikom spotkania na placu św. Piotra.
Już 18 grudnia do Warszawy przyjechał abp Luigi Poggi, który przywiózł gen. Wojciechowi Jaruzelskiemu list od Ojca Świętego. Papież pisał: „Zwracam się do Pana, Generale, z usilną prośbą i zarazem gorącym wezwaniem, ażeby sprawy związane z odnową społeczeństwa, które od sierpnia 1980 roku były załatwiane na drodze pokojowego dialogu, wróciły na tę samą drogę. Nawet, jeżeli jest ona trudna, nie jest to niemożliwe. Domaga się tego dobro całego Narodu”. Zabiegi Jana Pawła II w sprawie Polski trwały nieustannie przez kilka lat i miały różnorodny charakter: modlitewny i dyplomatyczny.
W kolejnych tygodniach, miesiącach, a nawet latach Jan Paweł II nawiązywał do stanu wojennego. W imię solidarności z Ojczyzną 24 grudnia 1981 r. zapalił w swym oknie świecę. Podobny gest uczynił w oknie Białego Domu prezydent Stanów Zjednoczonych Ameryki Ronald Reagan. Papież rozmawiał lub kontaktował się za pośrednictwem korespondencji dyplomatycznej z najważniejszymi politykami świata, m.in. z przywódcami USA i ZSRR. Podczas każdej audiencji generalnej zwracał się do Polaków i każde swoje wystąpienie przez kilka lat kończył modlitwą do Matki Bożej Jasnogórskiej.
Dziś Polska dziękuje mu za lata posługi na Stolicy Piotrowej w każdy czwartek o godz. 7.10 Mszą świętą przy jego grobie w kaplicy św. Sebastiana w bazylice watykańskiej.
Co? Gdzie? Kiedy?
