W liście pasterskim na Wielki Post abp Marek Jędraszewski zaprosił wszystkich wiernych archidiecezji krakowskiej, szczególnie mieszkańców Krakowa, do codziennego pielgrzymowania do kościołów stacyjnych.
fot. Marcin Mazur / Episkopat.pl"Ta starożytna tradycja została po kilku wiekach przerwy odnowiona w Rzymie, w dużej mierze dzięki św. Janowi Pawłowi Wielkiemu. Pragnę, Moi Drodzy, aby została ona podjęta również w Krakowie, mieście, które on tak bardzo ukochał. Dlatego też przez cały okres Wielkiego Postu aż do Niedzieli Palmowej pod przewodnictwem Księży Biskupów będą odprawiane Msze święte w wyznaczonych kościołach Krakowa, a zbierane podczas nich ofiary będą przeznaczone na potrzeby miejscowych zespołów Caritas" – zapowiada w liscie metropolita krakowski.
Jak przypomina na stronie internetowej archidiecezji krakowskiej bp Grzegorz Ryś, w pierwszych wiekach chrześcijaństwa biskup Rzymu nie miał "swojego" kościoła. Przed rokiem 313 papież sprawował Eucharystię w kolejnych kościołach domowych, które z czasem przekształciły się w tzw. tituli. Na początku V w. było ich w Rzymie 25. Drugim źródłem tradycji świątyń stacyjnych były kościoły związane z kultem świętych – szczególnie męczenników. Nawiedzanie kościołów stacyjnych nie ograniczało się jedynie do okresu Wielkiego Postu, ale to właśnie wielkopostna wędrówka okazała się zwyczajem najtrwalszym. Trwał on w Rzymie aż do początków XIV w.
"Wielkopostną Liturgię stacyjną przywrócono w Rzymie (wpierw ad experimentum) w roku 1979 – także jako propozycję do naśladowania w innych, odpowiednio dużych stolicach biskupich (w Polsce zainaugurowano ją dotychczas w Łodzi i Warszawie; w tym roku dołączają Poznań i Kraków). Liturgia stacyjna może mieć różną formę – może nią być wyłącznie Eucharystia; może zostać ona poprzedzona procesją o charakterze pokutnym (połączoną ze śpiewem np. Psalmu 50 lub Litanii do Wszystkich Świętych); może też przyjąć formę Nieszporów albo Liturgii Słowa Bożego, w szczególności wspólnotowej Celebracji Sakramentu Pokuty i Pojednania (z indywidualną spowiedzią)" – opisuje bp Ryś.
Trzy duchowe wymiary pielgrzymowania do kościołów stacyjnych to pokuta, ukazanie miasta jako "przestrzeni świętej" oraz jedność wokół biskupa miejsca.
W Krakowie kościołami stacyjnymi wybrane zostały zarówno świątynie "o dawnej metryce", jak i nowsze, "posiadające istotne znaczenie na pastoralnej mapie dzisiejszego Krakowa". Jak zapewnia bp Ryś, żaden nie znalazł się na liście przypadkowo. Po uwagę brano podobieństwo do rzymskiego pierwowzoru, związek z czytaniami liturgicznymi albo względy topograficzne.
"Liturgie będą miały z reguły postać Mszy świętej, jeśli to możliwe o godz. 19.30 (wspólna godzina ułatwi wiernym pielgrzymowanie do kolejnych miejsc). Za każdym razem będzie im przewodniczył biskup (on też głosi homilię). Składka zebrana podczas Eucharystii ma być przeznaczona na konkretne dzieła charytatywne w Parafii" – zapowiada biskup pomocniczy archidiecezji krakowskiej.
Lista kościołów stacyjnych w Krakowie oraz celebransów:
- 1.03 – Katedra na Wawelu, godz. 16:30 – abp Jędraszewski
- 2.03 – Kościół św. Krzyża (ul. Św. Krzyża), godz. 18:00 – bp Pieronek
- 3.03 – Kościół SS. Karmelitanek (ul. Kopernika), godz. 19:30 – bp Ryś
- 4.03 – Kościół oo. Reformatów (ul. Reformacka) – bp Zając
1. tydzień Wielkiego Postu
- 6.03 – Bazylika Bożego Miłosierdzia (Łagiewniki) – bp Zając
- 7.03 – Kościół św. Józefa (oś. Kalinowe) – bp Ryś
- 8.03 – Bazylika Mariacka (Rynek Główny) – bp Ryś
- 9.03 – Kościół św. Katarzyny (ul. Augustiańska) – bp. Muskus
- 10.03 – Kościół śś. Piotra i Pawła (ul. Grodzka) – bp Pieronek
- 11.03 – Kościół św. Szczepana (ul. Sienkiewicza) – bp Muskus
2. tydzień Wielkiego Postu
- 13.03 – Kościół św. Michała i św. Stanisław (Paulini na Skałce) – bp Pieronek
- 14.03 – Bazylika oo. Dominikanów – bp Ryś
- 15.03 – Kościół św. Maksymiliana (Mistrzejowice) – bp Muskus
- 16.03 – Kościół św. Barbary (Mały Rynek) – bp Zając
- 17.03 – Kościół MB Królowej Polski (Arka Pana) – abp Jędraszewski
- 18.03 – Kościół św. Augustyna i św. Jana Chrzciciela (Na Salwatorze) – bp Pieronek
3. tydzień Wielkiego Postu
- 20.03 – Kościół św. Józefa (Sióstr Bernardynek na Poselskiej) – abp Jędraszewski
- 21.03 – Kościół św. Brata Alberta (oś. Dywizjonu 303) – bp Muskus
- 22.03 – Sanktuarium Krzyża Świętego (Opactwo w Mogile) – bp Zając
- 23.03 – Sanktuarium św. Jana Pawła II (Białe Morza) – kard. Dziwisz
- 24.03 – Kościół NMP z Lourdes na Miasteczku (ul. Misjonarska) – abp Jędraszewski
- 25.03 – Bazylika oo. Franciszkanów – bp Ryś
4. tydzień Wielkiego Postu
- 27.03 – Kościół św. Mikołaja (ul. Kopernika) – bp Muskus
- 28.03 – Kościół św. Anny – bp Szkodoń
- 29.03 – Kościół pw. Nawrócenia św. Pawła (Stradom) – bp Szkodoń
- 30.03 – Kościół św. Jana Chrzciciela (Prądnik Czerwony) – bp Zając
- 31.03 – Kościół MB Różańcowej (Piaski Nowe) – bp Ryś
- 1.04 – Kościół MB Pocieszenia (ul. Bulwarowa) – bp Szkodoń
5. tydzień Wielkiego Postu
- 3.04 – Kościół św. Marka – bp Szkodoń
- 4.04 – Kościół św. Jadwigi (Krowodrza) – bp Ryś
- 5.04 – Kościół św. Stanisława Kostki (Dębniki) – bp Szkodoń
- 6.04 – Kościół św. Józefa (Podgórze) – abp Jędraszewski
- 7.04 – Kościół ss. Albertynek „Ecce Homo" (ul. Woronicza) – bp Zając
- 8.04 – Kościół św. Floriana – kard. Dziwisz