Nie tylko dla rolników

Kiedy nadchodzą dożynki każdy roztropny gospodarz winien sobie przypomnieć o tym, że on sam jest nie tylko żniwiarzem, ale również rolą Bożą. „My bowiem jesteśmy pomocnikami Boga, wy zaś – uprawną rolą Bożą i Bożą budowlą” (1 Kor 3,9). Tak, serce rolnika jest jego najcenniejszą glebą, jaką on ma w swoim posiadaniu. Dlatego też w czas dożynek warto by każdy rolnik pomyślał nieco o własnym dochodzeniu do dojrzałej wiary, a następnie o sposobie swej obecności w świecie, aby jego życie nie stało się pozbawione sensu. „Cóż bowiem za korzyść odniesie człowiek, choćby cały świat zyskał, a na swej duszy szkodę poniósł? Albo co da człowiek w zamian za swoją duszę?” (Mt 16,26). Warto, aby zastanowił się nad chwilą, kiedy i po niego przybędzie boski Żniwiarz, który odrzuci plewy, a ziarno dobrych czynów rolnika zgromadzi w swoich spichlerzach (por. Mt 21,33). Nie ominie on nikogo, skoro całe stworzenie oczekuje na ten moment, jęcząc i wzdychając w bólach rodzenia (por. Rz 8,22). W tym duchu św. Paulin z Noli – zwracając się do rolnika – radzi mu: „Kiedy zatem przechadzasz się po polu i przyglądasz się swojej ziemi, zważ, że ty także jesteś polem Chrystusa, i dbaj także o siebie jak o swoje pole. […] Uprawiaj własne serce, aby było piękne dla Pana” (List 39, 3 do Aprusa i Amanda).

Ktoś powie: mam ciągnik za pół miliona, po co mi teraz Pan Bóg? Sam dam sobie radę. Czy aby? Czy postęp techniczny jest wystarczającą gwarancją rozwoju? Przecież wystarczy jedna niewielka wojna, aby zachwiać rynkami zbytu i pozbawić całe rzesze rolników perspektyw opłacalności produkcji i własnego przetrwania.

Owszem, wiemy, że podobnie jak w sprawach prywatnych nie wolno ludziom dążyć do osiągnięcia własnych korzyści z krzywdą innych, tak i państwa nie mogą – nie popełniając zbrodni – dążyć do powiększenia swego stanu posiadania z krzywdą lub zbrodniczym uciskiem innych narodów. Już św. Augustyn uczył: „Jeśli wyrugować sprawiedliwość, to czymże staną się państwa, jeśli nie wielkimi bandami rozbójników?”. Ta wiedza jednak w niczym nie gwarantuje pokoju i bezpieczeństwa stanu rolniczego.

Taką gwarancją nie jest również zredukowanie życia rolnika – na równi z życiem społecznym zbiorowości – do samego wymiaru materialnego (nawet jeżeli dobra materialne są konieczne zarówno dla przeżycia, jak i dla polepszenia warunków bytowania). U podstaw wszelkiego pełnego rozwoju osoby i społeczności ludzkiej znajduje się bowiem wzrost wrażliwości na Boga i poznanie samego siebie.

Wszędzie tam, gdzie serce człowieka nie jest wrażliwe na Boga, gdzie nie jest polem dobrze uprawionym, ale zachwaszczonym, wszędzie tam rodzą się postawy przeciwne woli Bożej i dobru bliźniego, z których najbardziej znamienne wydają się dwie: z jednej strony, wyłączna żądza zysku, a z drugiej, pragnienie władzy z zamiarem narzucenia innym własnej woli. Do każdej z tych postaw można dodać dla lepszego ich scharakteryzowania wyrażenie: „za wszelką cenę”.

Fragment kazania abp. Stanisława Gądeckiego do rolników podczas uroczystości dożynkowych w Wonieściu 10 sierpnia 2014 r.

Idziemy nr 33 (465), 17 sierpnia 2014 r.