Nie tracić talentów
– W Polsce brak jest zaufania i umiejętności współpracy w budowaniu czegoś dobrego – ocenia Jan Kabicz. – A na takim kapitale społecznym powstawał dobrobyt wielu współczesnych społeczeństw.Niedoścignionym wzorem jest Lisków – niewielka wieś koło Kalisza. Jeszcze w Kongresówce, przed I wojną światową, pogrążona była w biedzie, marazmie i bezradności. Kiedy na początku XX w. pojawił się tam ks. Wacław Bliziński, patriota i społecznik, Lisków stał się symbolem sukcesu. Duchowny pobudził lokalną społeczność – zaczęło się od powołania chóru, a doszło do utworzenia m.in. kasy oszczędnościowo-pożyczkowej, zakładów zabawkarskich, cegielni, ośrodka zdrowia i seminarium nauczycielskiego.
Nie oglądajmy się wiecznie na państwo. Jan Kabicz apeluje, byśmy sami nauczyli się pomagać. – Przecież sąsiedzi najlepiej znają swoje potrzeby – mówi. – Czasem jednak krępują się proponować pomoc potrzebującym, bo ci mają swoją dumę. Proboszcz może być łącznikiem między nimi. Jeśli potrafi załatwić co tydzień parafian do sprzątania kościoła, to nie powinno być dla niego problemem zorganizować pomoc dla potrzebujących rodzin. Kapitał społeczny w Polsce jest, tylko nie ma pola rozwoju. Jak trzeba było, to dzięki darczyńcom w kilka miesięcy odbudowaliśmy rodzinie dom, który się spalił. To dzięki ofiarodawcom kobieta z trójką dzieci, której nagle zmarł mąż, mogła stanąć na nogi.
Na początek wspólnota parafialna powinna dostrzegać w rodzinach wielodzietnych bezcenny kapitał i pokazywać, że te dzieci mogą być dobrze ubrane i wyedukowane. Fundacja Nadzieja przydziela stypendia uzdolnionym dzieciom z wiosek i miasteczek. – Te dzieci często chodzą zimą w tenisówkach i nie stać ich na autobus. A są niezwykle zdolne. Pamiętam rodzeństwo, które miało średnią ocen 5,2, wygrywało konkursy matematyczne. Chłopak poprosił o używany komputer. Zaznaczył jednak, że musi to być laptop. Co za fanaberia! – pomyślałem, ale zapytałem o powód. A on na to, że w domu mają tylko jeden mały stół i duży komputer by im go zabrał. Jeżeli nie pomożemy takim ludziom, zatracimy talenty i stracimy szansę budowy wartościowego społeczeństwa.
Bezczynność szkodzi
Lokalna społeczność jest w stanie pomóc najwięcej. Przecież nie ma problemu, żeby ktoś oddał kilo cukru czy używany plecak. Często jednak nie wiedzą komu. Taką wiedzę ma proboszcz – chodzi po kolędzie i widzi, jakie kto ma potrzeby. Potem może ogłosić: potrzebne są ubranka dziecięce czy pralka i zorganizować u siebie punkt zbiórki darów. – To pozwala uniknąć napiętnowania ludzi potrzebujących, a wielokrotnie powtarzali mi oni, jak środowisko potrafi ich wyśmiać – mówi Jan Kabicz i dodaje: – W tych trudnych dla Kościoła czasach, gdy wierni oddalają się od niego, takie działania mogą wzmocnić Kościół.Parafialny system wsparcia może prowadzić do obudzenia aktywności wiernych, zmniejszenia ubóstwa dzieci i rodzin wielodzietnych oraz przywrócenia im godności. Ograniczy powstawanie patologii społecznych. Wreszcie może zacieśnić więzy księży ze społecznością lokalną.
– Założenie parafialnego zespołu pomocy i opieki jest proste i nic nie kosztuje – przekonuje Jan Kabicz i oferuje wsparcie. – Trzeba powołać zespół i zaprosić do współpracy radę parafialną, lokalne firmy, wrażliwych parafian. Potem trzeba ustalić listę rodzin zagrożonych nędzą i wykluczeniem społecznym oraz określić zakres pomocy i opieki (czy to będzie żywność i odzież, czy opłata za prąd, czy pomoc w znalezieniu pracy). Następnie należy ustalić źródło pozyskiwania pomocy (zbiórki od parafian, z banku żywności, pomoc od bogatszych parafii). Wreszcie: zawarcie kontraktu z rodzinami: zobowiązanie do trzeźwości, poprawa wyników w nauce, pomoc innym potrzebującym oraz aktywność na polu wspólnoty parafialnej. Czy tak proste, małe działania mogą pomóc?
– A czy możemy nie robić nic? – odpowiada Jan Kabicz.
 | Monika Odrobińska |
Co? Gdzie? Kiedy?
