Gwiazdy

W mocno emocjonalnym tekście autorka pyta własną córkę: Czy widziałaś gwiaździste niebo? Na co dziecko odpowiada: Nie, mamusiu. A czy w patrzyłaś w niebo? Czasami, mamo.

Dziewczynka wie, że na niebie są gwiazdy, bo uczyła się tego w szkole. Ale nigdy nie mogła zachwycić się rzeczywistym gwiaździstym niebem. Nie było jej dane to przeżycie, które – według Immanuela Kanta – razem z prawem moralnym należy do tych spraw, które napełniają duszę podziwem i szacunkiem. Córka Chai Jing, jak wiele chińskich dzieci, nie mogła tego doświadczyć ze względu na zanieczyszczenie powietrza nad miastami ich kraju. Tak wielkie jest ono w niektórych miejscach, że wiele milionów ludzi żyje tam pod kopułą ciemnych gazów.

W naszym obszarze kulturowym wiele milionów dzieci ma podobne negatywne doświadczenie, bo żyje pod kopułą zanieczyszczenia technologicznego, które nie pozwala im patrzeć w górę. Cały ich świat to klawiatura i migający ekran. Tam zadają życiowe pytania. Chińskie dzieci, choćby patrzyły w górę, nie ujrzą gwiazd. Nasze nie widzą ich, bo nie potrafią podnieść wzroku.

Nakazy i zakazy zwykle nie zmienią sytuacji. Praca wychowawcza powinna formować nawyki. Nie chodzi o odpowiednią tresurę, ale o nauczenie dzieci i młodzieży, gdzie należy szukać, jak kierować życiem, jak porządkować ciekawość. Nauczyć, jak panować nad zachowaniem i z radością przezwyciężać przeciwności, które stają na drodze do osiągnięcia dobra.

Równolegle, aby ochronić dzieci przed niepotrzebnymi zagrożeniami, powinniśmy zastanowić się, kiedy jest właściwy moment, by pozwolić im na korzystanie z mediów elektronicznych, i jaki nośnik jest odpowiedni do ich wieku. W wielu przypadkach możliwe jest zainstalowanie filtrów, aby ochronić je przed zagrożeniami. Miejmy przy tym świadomość, że jedynym skutecznym, niezawodnym i zawsze dostępnym filtrem jest dobrze uformowane sumienie i prawe życie.

Niestety, nic nie możemy zrobić, aby usunąć zanieczyszczenie nad chińskim niebem. Jednak wiele da się zdziałać, by uwolnić dzieci z ekranowego więzienia. Zachęćmy je, by podniosły wzrok, wyciągnijmy je z domu, zaprowadźmy na świeże powietrze, aby odkryły świat realny. Niech spojrzą na gwiaździste niebo, by ich dusze doświadczyły owego szacunku i zachwytu, o którym pisał filozof z Królewca.

ks. Stefan Moszoro-Dąbrowski Autor jest duchownym Prałatury Opus Dei w Warszawie. Prowadzi stronę www.ostatniaszuflada.pl Idziemy nr 37 (520), 13 września 2015 r.