Mało znany natomiast jest fakt, że już począwszy od lat trzydziestych, odbył wiele podróży do ZSRS, wykonując zdjęcia dokumentujące życie tamtejszych mieszkańców. Czterysta siedemnaście z nich oraz bardzo osobiste wspomnienia autora opublikował Instytut Pamięci Narodowej w pięknie edytorsko wydanym albumie.
Wszystkie podróże Bryana do Rosji Sowieckiej odbywały się za zgodą i pod „opieką” tamtejszych władz. W albumie znalazły się m.in. zdjęcia z Leningradu, Moskwy, Mińska i Charkowa. Przedstawiane kobiety to głównie robotnice, agresywna propaganda kojarzy się z niezliczonymi portretami Stalina, a w zdjęciach dokumentujących życie religijne obejrzeć można także te z antyreligijnymi hasłami w Ławrze Peczerskiej czy ze zniszczonymi ikonami w cerkwi Zaśnięcia Bogurodzicy w Kijowie. Na wsiach najważniejszy jest kołchoz, a uśmiechnięte dzieci są oczywiście z obozu pionierów w słynnym Arteku.
To na pewno ważny dokument minionej epoki.
„Najbardziej tajemniczy kraj świata.
Związek Sowiecki w fotografiach i tekstach Juliena H. Bryana 1930-1959”
Instytut Pamięci Narodowej
Warszawa 2020, 440 s.
