Portale społecznościowe

Jak człowiek zachowuje się na portalach społecznościowych? Jaki mają one wpływ na jego rozwój? Czy takie narzędzia istotnie zmieniają społeczeństwa?

Chrześcijaństwo głosi, że godność człowieka oznacza, że – niezależnie od narzędzi, z jakich korzysta i co czyni – pozostaje on zawsze sobą i jest odpowiedzialny wobec Boga i ludzi za swoje dobrowolne czyny. Oczywiście, są przestrzenie ludzkiego działania, w których panuje inna konwencja, np. rozrywka. Niemniej jednak nie oznacza to, że w tych obszarach wszystko jest dozwolone, że tam nie obowiązują np. piąte i ósme przykazanie.

Z punktu widzenia moralnego portale społecznościowe wprowadzają kilka ciekawych zagadnień. Warto zwrócić uwagę na kwestie związane z tożsamością użytkownika. Dziś de facto portale stały się placem spotkań ludzi. Nie są one wyłącznie przestrzenią dzielenia się myślami i informacjami. Są miejscem komunikacji człowieka z człowiekiem. Ogólnie mówiąc, tam też trzeba być autentycznym, zachować się zgodnie z tym, kim się jest.

Nie mają więc sensu taki styl zachowania, taki język lub takie zdjęcia, jakich by nie wypadało pokazać w innych sytuacjach. Dwuznaczność jest tak samo niepożądana w Internecie jak w rzeczywistym życiu. Konkretnie: człowiek żyjący w małżeństwie nie powinien sobie pozwalać na flirty lub inne podobne zachowania. Nierozsądne by było, aby nauczyciel, ksiądz lub inna osoba szczególnie powołana do dawania przykładu, wysyłała mylne sygnały, kim jest i jak myśli.

Nie ma wątpliwości, że sieć stała się przestrzenią do apostolstwa. Można odnowić stare kontakty lub nawiązać nowe, wyjaśnić nauczanie Kościoła lub wskazać na odpowiednią lekturę. Warto jednak pamiętać, że sieć nie zastąpi spotkania face to face, będzie tylko dodatkiem do osobistego spotkania offline. Też nie każdy musi wszędzie działać. Warto się zastanowić od czasu do czasu, jaki ma sens prowadzenie danego blogu lub uczestnictwo w jakiejś debacie. Być również świadomym dalszych skutków własnych zachowań: głupie zapisy mogą mieć bardzo gorzkie owoce.

W XXI wieku nadal potrzeba rozsądku i wiele pokory. Techniczne umiejętności korzystania z narzędzi automatycznie nie zapewniają umiejętności moralnego ich wykorzystania. Sposób zachowania się w sieci należy do tematów rachunku sumienia. Mądry człowiek potrafi się poradzić i co najważniejsze – przyjąć uwagi, gdy jego zachowanie jest nieodpowiednie.

ks. Stefan Moszoro-Dąbrowski Autor jest duchownym prałatury Opus Dei w Warszawie. Prowadzi stronę www.ostatniaszuflada.pl Idziemy nr 40 (421), 6 października 2013 r.